TEİS
Basın Açıklaması
GIDA TAKVİYELERİNDE KONTROLSÜZ KULLANIM CİDDİ RİSK TAŞIYOR
GIDA TAKVİYELERİNİN İZİN VE RUHSATI SAĞLIK BAKANLIĞI’NIN GÖREVİ OLMALIDIR
Bilinçsizce kullanılan gıda takviyeleri ve vitaminler, “masum ürünler” gibi algılansa da insan sağlığını ciddi biçimde tehdit ediyor. Özellikle zayıflama ürünleri, protein tozları, vitamin ve benzeri takviyeler son yıllarda büyük bir hızla yaygınlaşırken; vatandaşlar bu ürünleri çoğu zaman hekim ya da eczacıya danışmadan, rastgele ve kontrolsüz bir şekilde kullanıyor. Bu durum; böbrek ve karaciğer hastalıklarından sindirim sistemi sorunlarına, damar tıkanıklıklarından kemik erimesine kadar pek çok ciddi tabloya zemin hazırlıyor.
Tüm Eczacı İşverenler Sendikası (TEİS) Genel Başkanı Ecz. Nurten Saydan, gıda takviyesi ve vitaminlerin ruhsat ve denetim süreçlerinin halk sağlığını önceleyen bir yapıya kavuşturulması gerektiğine vurgu yaparak, bu ürünlerin Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yetki alanından çıkarılıp Sağlık Bakanlığı’na devredilmesini ve sadece eczanelerden, eczacı danışmanlığında hastaya ulaştırılması gerektiğine değindi.
ZAYIFLAMA KAHVESİ ÖRNEĞİ: “İLAÇ ETKEN MADDESİYLE GIDA/TAKVİYE OLMAZ”
Saydan, kısa süre önce kamuoyuna yansıyan ve “zayıflama kahvesi” adı altında satılan bir ürünü kullandıktan sonra kalbi duran ve entübe edilen vatandaşla ilgili haberi hatırlatarak şunları söyledi:
“Kahvelere ilaç etken maddesi eklenerek ‘zayıflama kahvesi’ adıyla internet ve benzeri ortamlarda fütursuzca satış yapılıyor. Bu tarz ürünlerin içinde sibutramin gibi maddeler bulunabiliyor ve bunlar insan sağlığına son derece ciddi olumsuz etkiler yapıyor. Sibutramin, Ekim 2010’da ABD pazarından çekilmiş, ülkemizde de Sağlık Bakanlığı tarafından yasaklanmıştır. Buna rağmen, gıda takviyesi görüntüsü altında bu riskler vatandaşın karşısına çıkarılmaktadır.”
“GIDA TAKVİYELERİ İLAÇTIR; DENETİM SAĞLIK BAKANLIĞINDA OLMALI”
Ecz. Nurten Saydan, bugün “gıda takviyesi” adıyla ruhsatlandırılan ürünlerin büyük kısmının fiilen ilaç gibi kullanıldığına dikkat çekti:
“Farmasötik form verilmiş veya ilaç gibi kullanılan bu ürünlerin denetimi Sağlık Bakanlığı tarafından yapılmalı ve eczanelerden verilmeliyken; şu anda bu ürünlerin ruhsat ve denetiminden Tarım ve Orman Bakanlığı sorumludur. Gıda takviyesi adı altında ruhsat alan bu tip vitamin ve benzeri ürünler, marketlerde, internette, benzin istasyonlarında, hatta pazarlarda bile satılmaktadır.
Gıda takviyeler; günlük kullanım dozu olan ilaçlardır. Bitkisel veya ‘gıda’ olarak isimlendirmek onları masum yapmaz. İster bitkisel olsun ister kimyasal, her ilacın yan etkisi vardır.”
Gıda takviyelerinin denetimsizliğinin toplum sağlığını tehdit ettiğini vurgulayan Saydan, “İlaç sadece eczanelerden alınır. Gıda takviyeleri de eczacı denetiminde kullanılmalıdır” dedi.
“DOKTORUNUZA VE ECZACINIZA DANIŞMADAN İLAÇ VE TAKVİYE KULLANMAYIN”
Saydan, vatandaşları kontrolsüz ilaç ve gıda takviyesi kullanımının sonuçları konusunda uyararak şunları kaydetti:
“Gıda takviyeleri günlük kullanım dozu olan ilaçlardır. Bu ürünler hekim ve eczacı denetiminde kullanılmalıdır. Ruhsatlandırmaları ve kontrolleri Sağlık Bakanlığı tarafından yapılmalı, sadece eczanelerden, eczacı danışmanlığında halka sunulmalıdır.
İnternet, market, benzinlik, pazar ve benzeri yerlerden ‘ilaç’ veya ‘gıda takviyesi’ alırsanız kullandığınız ürünün kalitesinden, güvenliğinden ve etkinliğinden emin olamazsınız. Dolayısıyla ne sağlığınız ne de siz güvende olursunuz...”
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılan ve “gıda” olduğu iddia edilen ürünlerin kontrolsüzce her yerde, özellikle de internet üzerinden satıldığını belirten Saydan, en çok satılan gıda takviyeleri arasında B12 vitamini, D vitamini ve C vitamininin bulunduğunu ifade ederek şu soruyu yöneltti:
“Bu ürünleri eczane dışında, internetten, marketten, pazardan ya da benzinlikten alan vatandaşlarımız, fazla kullandıklarında ne gibi olumsuzluklarla karşılaşacaklarını gerçekten biliyorlar mı?”
BİLİNÇSİZ KULLANILAN VİTAMİNLERİN SONUÇLARI ÇOK AĞIR OLABİLİR
Saydan, toplumda “zararsızmış” gibi görülen vitaminlerin bile yüksek dozda kullanıldığında ciddi sorunlara yol açabileceğine dikkat çekerek şöyle devam etti:
·B12 Vitamini Fazlalığı:
“B12 vitamin yüksekliği vücutta pıhtılaşmayı artıran trombosit miktarını yükseltebilir. Bu da damarda pıhtı oluşumunu artırarak ani kalp krizlerini, inme, damar tıkanıklıkları ve felç gibi hastalıkları tetikleyebilir.”
·D Vitamini Fazlalığı:
“En çok kullanılan vitaminlerden biri olan D vitamininin fazlalığı, kanda kalsiyum yükselmesine, böbrek problemlerine, böbrek taşlarına ve damar sorunlarına yol açabilir. Fazla D vitamini, zehirlenmelere neden olabilir; bu zehirlenme sonucunda gelişen böbrek yetmezliği ve kalp yetmezliği ölümle sonuçlanabilir. Ayrıca D vitamini fazlalığı ciltte kuruma ve kaşıntıya da sebep olabilir. Vatandaşlarımız ve bu ürünleri pazarlayanlar bu riskin farkında mı?”
·“Yaşlanmayı Geciktiriyor” diye Satılan D3 Takviyeleri:
“Yeni moda olan, ‘yaşlanmayı geciktiren takviye’ gibi lanse edilen D3 vitamininin fazla alınması; mide bulantısı, kusma, kabızlık, kilo kaybı, böbrek sorunları ve kalp ritminde bozukluğa neden olabilir.”
·C Vitamini Fazlalığı:
“C vitamini gereğinden fazla alındığında baş ağrısı, yorgunluk, baş dönmesi, sinir sistemini olumsuz etkileyerek uykusuzluk veya tam tersi aşırı uyku hali, halsizlik ve bitkinlik gibi şikâyetlere yol açabilir.”
Saydan, bu örneklerin çoğaltılabileceğini belirterek, “Ancak şu kesin ki toplum sağlığının korunması için gıda takviyelerinin Sağlık Bakanlığı tarafından onaylanması ve hekim önerisiyle, sağlık profesyoneli olan eczacılar eliyle hastaya sunulması şarttır” dedi.
“TİTCK BÜNYESİNDE BİR YAPI KURULMALI”
Ecz. Nurten Saydan, gıda takviyelerinin denetiminde yapılması gereken yapısal değişiklikleri ise şöyle özetledi:
“Ülkemizdeki gıda takviyelerinin de diğer AB ülkeleri ve dünyanın gelişmiş ülkelerinde olduğu gibi etkin, bilimsel temelli ve güvenli bir denetim sürecinden geçmesi gerekiyor. Bunun için Sağlık Bakanlığı’na bağlı, ilaçta uzman kurum olan Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) bünyesinde özel bir yapı kurulmalı ve gıda takviyelerinin sorumluluğu bu kuruma verilmelidir. Bu adım hem halk sağlığının korunması hem de piyasadaki denetimsizliğin giderilmesi açısından pek çok sorunu çözecektir.”
TEİS BASIN BÜROSU/04/12/2025
Bölüne Bölüne Kazanamayız! 
